Team Smile
Stond jij ooit stil bij de betekenis van het woord ‘cultuur’? Cultuur is in se dat wat de mens schept. Daartegenover staat ‘natuur’. Natuur is wat spontaan en zonder menselijk toedoen is ontstaan.
We staan kort stil bij cultuur, met haar patronen en gewoontes.
Wat is cultuur?
Enkel een handdruk? Of eerder een knuffel? Twee kussen? Of drie? Of vier? Hoe begroet jij de mensen in je omgeving? Heb jij al ooit een neusknuffel ontvangen? De kans is groot dat dat niet zo is. Stel je die vraag aan een Inuit, dan vindt die dat een vanzelfsprekende gewoonte.
Cultuur is overal. Bevolkingen worden gekenmerkt door een cultuur. Ook organisaties, teams, gezinnen hebben een eigen cultuur. Cultuur gaat over ‘gedrag’, de manier waarop wij de dingen doen. Cultuur gaat over ‘wij’, wat wij met een groep individuen gezamenlijk doen en delen: waarden, overtuigingen, rituelen, verhalen, helden, gewoontes, regels, taal, etc.
Overal ter wereld scheppen mensen orde in chaos. Zo groeit cultuur. Cultuur is een gedeelde werkelijkheid. Die is niet statisch. Ze ontwikkelt zich, samen met de personen die de cultuur maken. Zo is cultuur het belangrijkste bindmiddel van groepen, van organisaties en hun leiders. Cultuur is wat jij en ik elkaar aanleren. Het is aangeleerd gedrag. Deze gewoontes en hun vertaling in gedrag bewegen, veranderen. Cultuur ordent en geeft betekenis.
Cultuur heeft een zichtbare kant, maar ook een onzichtbare kant. De zichtbare kant zijn de rituelen, de gewoontes, het gedrag Alles wat mensen doen en zeggen. Cultuur heeft ook een onzichtbare kant. Dat is wat leeft onder de waterspiegel: waarden, overtuigingen en de ongeschreven regels die eruit voortvloeien. Op dat diepere niveau zit de betekenisgeving die zonet werd beschreven.
Hoe krijgt cultuur vorm?
Cultuur is niet goed of slecht. Cultuur staat ook nooit stil. Elke uiting van cultuur heeft ooit zijn nut gehad voor de leden van haar groep. Het zijn antwoorden die werden geformuleerd op behoeften: vragen rond bestaansrecht en overleving en vragen rond samenwerking en relatievorming. Hoe passen wij ons als groep aan? Hoe functioneren en communiceren we samen?
Braun en Kramer, beschrijven een aantal schijnbare dualiteiten die ons kunnen helpen om dit sociaal proces, waarin mensen in een groep met elkaar omgaan, beter te begrijpen.
- Behoefte aan routine en stabiliteit en tegelijkertijd nieuwe verbanden en diversiteit
- Behoefte aan groepsvorming en tegelijkertijd als individu gezien blijven worden
- Behoefte aan hiërarchie en tegelijkertijd gelijkwaardigheid en verbinding
Waarom beweegt cultuur?
Roken op restaurant? Heb jij dit nog gekend? Dan ben jij wellicht geen twintiger. Alle afval in één zak? We durven te hopen dat dit geen deel uitmaakt van jou gewoonte. Toch is het niet zo lang geleden dat je na je steak béarnaise die heerlijke Marlboro aan tafel opstak. En daar waar voor ons PMD een geïntegreerd begrip is, zijn er andere landen waar afval scheiden pas zijn intrede doet.
Cultuur is dynamisch. Het is een voortdurende draaikolk van gebeurtenissen. Door de generaties heen is er een zekere continuïteit. Tegelijk wordt de invulling ervan steeds opnieuw bijgesteld door nieuwe generaties, die elk vanuit hun eigen perspectief naar het verleden kijken. Zo onstaan binnen een cultuur nieuwe patronen.
Deze patronen of gedragspatronen zijn in zekere zin de dragers van betekenissen. Ze zijn belangrijk omdat zij betekenis, houvast en zekerheid bieden. Gedragspatronen bepalen hoe personen en organisaties hun leven inrichten en vormgeven. Ze worden gevormd en gewijzigd door leiders, leden van de groep en ook door de voortdurend veranderende context: globalisering, technologie, natuurrampen, pandemieën, etc.
En wat dan met organisatiecultuur?
Als we het hebben over organisatiecultuur, hebben we het vaak over ‘sterke’ culturen en ‘toxische’ culturen, ‘klantgerichte’ culturen en ‘innovatieve’ culturen. Organisatiecultuur is het geheel van – geschreven en ongeschreven – gedeelde normen, waarden en gedragsregels die het functioneren van medewerkers beïnvloeden. Het is de manier waarop de dingen worden gedaan in een organisatie.
Wij geloven in de kracht en energie van een positieve cultuur. Door op een concrete manier in te zetten op positiviteit, creëren we een werkplek waar mensen zich goed voelt en optimaal functioneert. Spreekt dit jou aan? corporate positivity® zal je inspireren. De methode wordt beschreven in ‘Team Smile’. Wil je meteen aan de slag? Bezoek www.corporatepositivity.com en ontdek hoe onze experts jou kunnen helpen de methode succesvol toe te passen in jouw organisatie. Ben je een interne HR-professional? Dan kun je je laten certificeren om intern zelf aan de slag te gaan. Geen oppervlakkig optimisme, maar een realistische en verfrissende aanpak om het beste uit je team te halen!